Kilosu 350 lira!
Alkole bir zam daha!
Müze giriş ücretlerine yeni tarife
İzmir'den kruvaziyer turizmi için Miami çıkarması
İzmir 10°
Dijital para birimlerine geçmeye hazırlanıyor. Merkez bankalarının testleri sürerken pek çok ülkede çalışmalar ilerlemeye başladı. Araştırmalar, ülkelerin yüzde 80’inin bir süre sonra dijital paraya geçeceğini tahmin ediyor.
Nijerya ve Bahamalar, Merkez Bankası Dijital Para birimlerini (Central Bank Digital Coin-CBDC) hayata geçiren ilk ülkeler olurken Çin, Rusya gibi ülkeler pilot çalışmalarını başlatmış durumda. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelerse henüz araştırma aşamasında.
CBDC’leri izleyen Washington merkezli bağımsız bir kuruluş olan Atlantic Council’e göre, Nisan 2022 itibariyle 91 ülke bir CBDC’leri gündeme aldı.
ÜLKELERİN YÜZDE 80’İ GEÇİYOR
Denetim firması PwC tarafından yürütülen bir başka araştırmaya göre ise merkez bankalarının yüzde 80’den fazlası CBDC geliştirme planı yapıyor ya da projesini halihazırda hayata geçirdi.
4 Nisan’da yayımlanan PwC Küresel CBDC Endeksi raporu, merkez bankalarının dijital para birimlerini kullanma konusundaki olgunluk seviyesini ölçtü.
NİJERYA İLK SIRADA
Rapor, merkez bankalarının CBDC geliştirme aşamalarındaki sıralamasını da yaptı. Nijerya’nın eNaira’sı hem bireysel hem de kurumsal kullanım kategorilerinde en gelişmiş dijital para olurken Bahamalar'ın Sand doları ilk sıralarda yer aldı.
Raporda ayrıca e-lira üzerinde çalışan Türkiye’nin diğer ülkelerin gerisinde kalması nedeniyle ilk on sıradan düştüğü belirtildi. Jamaika'nın Jam-Dex’inin bu yıl hayata geçirilmesi beklenirken Tayland ve Hong Kong ise sınır ötesi ödemelere odaklanan ortak mBridge projeleri ile kurumsal işlem kategorisinde birinci oldu.
DOLARIN VE EURONUN PATRONLARININ RADARINDA
Bununla birlikte doların ve euronun patronları da CBDC’ler üzerinde çalışmayı sürdürüyor. Biden yönetimi, 9 Mart 2022’de dijital varlıklarla ilgili bir yürütme emri imzaladı ve bu karar, ABD’de CBDC’lerin hayata geçirilmesine ilişkin bir yaklaşımın nasıl görüneceğini araştırmaya yönelik bir hükümet emirlerini içerdi.
Avrupa Merkez Bankası yönetim kurulu üyesi Fabio Panetta geçtiğimiz ayın başında yaptığı bir konuşmada CBDC çıkarmanın, itibari paraların ödeme ve diğer alanlardaki yerini korumasını sağlayabileceğine değindi.
ABD Merkez Bankası (Fed) da ocak ayında bir dijital para raporunu yayınladı. Raporda Fed konuya ilişkin net bir pozisyon almazken, dijital para biriminin finansal sistemi kökünden değiştireceği vurgulandı.
TÜRKİYE’DE NE DURUMDA?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), geçtiğimiz yılın eylül ayında konu ile ilgili pilot uygulamalara başlamıştı. ASELSAN, HAVELSAN ve TÜBİTAK-BİLGEM ile “Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu” oluşturuldu.
Son olarak geçtiğimiz hafta konu ile ilgili bilgilendirme yapan TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, “Dijital para çalışmalarımız çok ciddi ve hızlı şekilde devam ediyor. Yılın ikinci yarısı farklı testlerimiz ve çalışmalarımız önemli bir noktaya gelecek.” diye konuştu.
CBDC NEDİR? NE İŞE YARAR?
Dünya genelinde merkez bankaları tarafından oluşturulan, oluşturulduğu ülkenin yasal para birimini dijital olarak temsil eden ve genellikle merkeziyetsiz olan ve blok zincir altyapısını kullanan para birimlerine merkez bankası dijital para birimi (CBDC) deniyor.
Teknolojik altyapı olarak kripto paralara benzeyen CBDC’lerle kriptolar arasında bazı farklar bulunuyor. Kriptolar, tamamen merkeziyetsiz bir yapıya sahip ve herhangi bir kişi veya oluşum tarafından kontrol edilmiyor. CBDC’ler de genelde bitcoin gibi blok zincir teknolojisine dayalı olsa da, bu blok zincir ağlarına yalnızca seçili kişi ve kurumların erişim sağlayabileceği belirtiliyor.
Aynı şekilde kripto paralar genellikle bir parasal karşılık bulundurmazken CDBC’lerin varlık karşılıkları bulunuyor. CBDC’lerin kolay para transferi ve güvenlik gibi pek çok avantaj sağlayacağı belirtiliyor.
Sayfa başına git